Almanya’da Çalışabilmek İçin Aranan Şartlar
Başbakan Yardımcısı ve Federal Ekonomi Bakanı Robert Habeck, Almanya’da nitelikli eleman sıkıntısının giderilmesi konusunda ciddi güçlükler yaşandığını dile getirdi. Bu sıkıntıların önümüzdeki yıllarda daha da artabileceğini söyledi.
Çeşitli alanlarda bu yıl bile 300 binden fazla nitelikli personele ihtiyaç duyulduğunu hatırlatan Habeck, bunların başında Yaşlı bakımı olduğunu belirtti. Oluşan bu sorunun ancak kalifiye elaman göç yoluyla çözülebileceğinin altını çizerek, yabancı kalifiye elemanların Almanya’ya göçünün önemini hatırlattı.
Çalışma Dairesi Başkanı Detlef Scheele’nin, kısa bir süre önce, önümüzdeki yıllarda Almanya ekonomisini yavaslatacak en büyük etkenin nitelikli eleman eksikliği olacağını açıklamıştı. Scheele, “Almanya’nın işgücü azalıyor. Ekonomimiz acilen nitelikli işgücüne ihtiyaç duyuyor” diye konuşarak salgın sürecinde Almanya’ya, AB ülkelerinden gelen nitelikli eleman sayısının yüzde 25 azaldığına dikkat çekti ve gidişatın Alman ekonomisinin güçsüzleşmesine neden olacağını savundu.
Federal Çalışma Dairesi Başkanı, şu andaki nitelikli eleman açığının 400 bin olduğunu, bu açığın kapatılamaması durumunda, sayının her geçen yıl daha da artacağını açıkladı ve ülkeye acilen yeni göçmen alınması gerektiğini söyledi.
Toplumun yaşlanması ve sosyal-ekolojik değişimin yol açtığı nitelikli eleman açığı sorunu Almanya’nın yıllardır gündeminde. Nitekim geçen Kasım ayında, 7 bin 500 şirket yöneticisi ile yapılan bir ankete katılan yöneticilerin üçte ikisi şu an için vasıflı personel eksikliği çekildiğini aktarırken, yüzde 54’ü önümüzdeki süreçte nitelikli eleman sıkıntılarının daha da artacağı öngörüsünde bulundu.
Uzmanların verilerine göre en azından 60 ayrı meslek dalında 1 milyon 200 binden fazla nitelikli eleman açığı var.
Nitelikli eleman eksikliği özellikle hasta ve yaşlı bakımı ile genel olarak sağlık sektörünü olumsuz yönde etkileniyor, ancak doktor, duvar ustası, elektrik mühendisi ve teknisyeni ile IT çalışanı gibi alanlarda aranan uzman eleman sayısı iş arayanların sayısının çok üstünde.
Nitelikli eleman ihtiyacı nedeniyle Alman ekonomisi yılda yaklaşık 30 milyar Euro kayba uğruyor. Korona virüsü salgınına rağmen ülke ekonomisinde yaşanan büyümeyle birlikte nüfustaki hızlı yaşlanma, nitelikli işgücü açığını her geçen gün arttırıyor.
Demografik hesaplamalar, 2030 yılına kadar Almanya’daki 20 ila 65 yaş istihdamın 3,9 milyon azalarak 45,9 milyona düşeceğini gösteriyor. 2050’li yıllara gelindiğinde her üç kişiden birinin 67 yaş üzerinde, yani emeklilik yaşında olacağı, önlem alınmazsa nüfustaki dengesizlikten, bakım giderlerinin finansmanı çökerteceği ve toplumun refahının tehlikeye gireceği belirtiliyor.
Almanya’da Çalışabilmek İçin Aranan Şartlar
Peki, Almanya eleman açığını nasıl kapatmayı hedefliyor? Bu sorunun cevabı çok net: Avrupa Birliği dışındaki ülkelerden vasıflı işgücü ile. Bu bağlamda, eski Başbakan Angela Merkel döneminde 2020 yılında yürürlüğe giren Nitelikli İşgücü Göçü Yasası önemli bir araç.
Yeni yasayla, 1974 yılından bu yana sadece Avrupa Birliği ülkeleri vatandaşlarını yabancı işçi olarak kabul eden ülke, çalışma piyasasını yeniden AB dışındaki ülkelerden nitelikli elemanlara da açmıştı.
Türkiye dahil olmak üzere pek çok ülkede büyük ilgi uyandıran yasada Almanya’ya gelerek iş bulup çalışma fırsatından kimlerin yararlanabileceği, yapılan nitelikli işgücü tanımı ile tarif ediliyor.
Buna göre kişinin ya nitelikli bir meslek eğitimini tamamlamış olması ya da yüksek öğrenim görmüş olması ve bunun Alman makamlarınca tanınmış olması gerekiyor. Yasa kapsamında, mesleki eğitim ya da üniversite diplomasına sahip olan ve Almanya’ya gitmeden önce ülkede yerleşik bir firmayla iş sözleşmesi imzalayan vasıflı eleman Almanya’ya gidip hemen çalışabiliyor.
Yüksek öğrenim görmüş kişilerin Almanya’ya gitmeden önce meslek eğitiminin Almanya’daki meslek eğitimi ile eşdeğer olduğunu ortaya koyan denklik belgelerini almaları gerekirken, bu denklik belgesi alınamıyorsa, Almanya bu kişilerin yine de ülkeye gelip meslek eğitimlerini tamamlamasına imkân tanıyor. Ancak bunun için Almanca bilgisinin A2 seviyesinde olması ve Almanya’da kaldığı süreçte kişinin kendi yaşam maliyetlerini karşılayabilmesi şart. Bu şartlar karşılanırsa Almanya, 18 aylık vize vererek kişilere bu programlara katılma imkânı sağlanıyor.
Yeni yasanın en büyük özelliği, AB dışındaki ülkelerden nitelikli elemanların herhangi bir iş sözleşmesi olmadan çalışmak veya iş aramak için Almanya’ya gelebilmesi.
Almanya’nın diplomatik temsilciliklerinde diploma denkliği alan ve mesleği yapabilecek derecede Almanca konuşabildiğini kanıtlayan vasıflı elemanlar ve söz konusu dallarda eğitimli akademisyenler somut bir iş teklifi olmadan, iş aramak için Almanya’ya gidip geçici oturum izniyle 6 aya kadar kalabiliyor.
Yeni yasa uyarınca, nitelikli elemanların eşlerini ve küçük çocuklarını Almanya’ya getirmelerine izin veriliyor. Ancak söz konusu eleman, aile üyelerini maddi olarak destekleyebileceğini ve onlara yeterli yaşam şartlarını sağlayacağını kanıtlamak zorunda.
Aile üyeleri, iş arama sürecinde sosyal yardım ödemeleri gibi devlet yardımlarından faydalanamıyorlar. Yasanın açtığı olanaklara, Türkiye’den çok ilgi olduğu, yasa kapsamında son 1,5 yılda yaklaşık 2 bin doktorun çalışmak için Almanya’ya göç ettiği biliniyor.
Kaynak: VOA