17.1 C
İstanbul
Perşembe, Mart 28, 2024

Engelli Kişiler Türkiye’ye Nasıl Araç Götürebilir

Engelli Kişiler Türkiye’ye Nasıl Araç Götürebilir


Özel tertibatlı engelli aracı ithal edecek kişilerde aranan şartlar nelerdir?

Özel tertibatlı araç ithal edecek olan kişinin ortopedik özürden kaynaklanan bir engelinin bulunması gerekir.

Ortopedik özür ibaresi, doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle, iskelet, kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucunda, bedensel yeteneklerin çeşitli derecelerde kaybedilmesi nedeniyle alt ve üst ekstremitelerin sakat olmasını ifade eder.

Kişinin engelli olma durumuna göre iki şekilde araç ithali yapılmaktadır:

  1. Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan araç ithali,
  2. El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olmaları nedeniyle bizzat engelli kişi tarafından kullanılamayan, kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan araç ithali.

Bu kişilerin;

  • Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik olmaları halinde, ikametgahlarını Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakletmek suretiyle getirdikleri;
  • Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik olmaları halinde ise; Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki gerçek ve tüzel kişiler (dernek, vakıf vb.) tarafından kendilerine bağış yoluyla gönderilen veya bedel karşılığı alınan,

özel tertibatlı aracı vergi muafiyetinden yararlanarak ithal edebilirler.

Hangi araçlar engelli kişiler tarafından ithal edilebilir?

  1. Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araçlar: Bu kişiler tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan motosiklet ve motor silindir hacmi 1600 cc.’ye kadar olan otomobiller,
  2. Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmayan araçlar: Bu araçların şu özellikleri taşıması gerekir:
    • El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olan kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunmalıdır.
    • Engelli kişinin üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya kişi ile iş akdine bağlı olarak istihdam edilen sürücü tarafından kullanılmalıdır.
    • 87.02 tarife pozisyonu altında sınıflandırılan minibüsler ile portatif koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil altı ila dokuz oturma yeri olmalı; engelli kişinin rahatça taşınabilmesine imkân verecek tavan yüksekliğine sahip olmalıdır.

Yukarıda belirtilen özellikleri taşıyan motorlu kara nakil vasıtaları, vergi muafiyeti kapsamında ithal edilebilir.

Araçta bulunan özel tertibatın kişinin engeline göre yurt dışında yaptırılmış olması gerekir. Başka bir ifadeyle, aracın engelli aracı olarak ithali amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesine girmesinden önce araçtaki özel tertibatın yapılmış olması gerekir.

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyeti kapsamında ithal edilecek araçlar için belirlenmiş olan bir yaş sınırı var mıdır?

Aracın ithalat işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresine sunulduğu tarih itibarıyla, model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması gerekir.  

Hangi araçlar engelli kişilere tanınan vergi muafiyeti kapsamında getirilemez?

Aşağıda belirtilen araçların engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden yararlanarak Türkiye’ye getirilmesi mümkün değildir:

  • Sadece otomatik vitesli olan araçlar,
  • Özel surette yapılmış hareket ettirici tertibatı bulunmayan araçlar,
  • Engelli kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunmayan araçlar,
  • Arazi araçları,

Ancak, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren sol bacak engeli olan gazilerde özel tertibat aranmaz.

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyeti kapsamında araç ithalinde uygulanan vergi muafiyetinin kapsamı nedir?

Özel tertibatlı araç ithalinde uygulanan vergi muafiyeti gümrük vergisini, ÖTV ve KDV’yi kapsar.

Ancak, bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ÖTV Kanununda yapılan özel bir düzenleme bulunmaktadır.

Buna göre, engellilere tanınan vergi muafiyeti kapsamında yurt dışından Türkiye’ye ithal edilen araçlar için, ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede 87.03 tarife pozisyonunda “-Diğerleri” satırı altında yer alan mallardan gümrüklenmiş değeri 200.000 TL’yi aşanlar için, ÖTV ödenmesi gereklidir.

Bu tür araçlar için geçerli olan ÖTV gümrük idarelerince tahsil edilir.

Burada belirtilen gümrüklenmiş değer, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi dahil olmak üzere, aracın gümrük vergilerinden muaf olmadığı duruma göre hesaplanır.

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden faydalanarak araç ithal edilirken nereye başvurulur?

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden faydalanarak araç ithal edilebilmesi için, araç Türkiye’ye getirilmeden önce, engelli kişinin bizzat kendisi, vasisi veya gümrük mevzuatı uyarınca engelli kişiyi temsil etme yetkisini haiz olan kişiler tarafından aşağıda yer alan yetkili gümrük idarelerinden birine başvurulur:

  • Ankara Gar Gümrük Müdürlüğü
  • Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü
  • İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü
  • Gebze Gümrük Müdürlüğü
  • Malatya Gümrük Müdürlüğü
  • Rize Gümrük Müdürlüğü
  • Mersin Gümrük Müdürlüğü

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden faydalanarak araç ithal edilmesi için yapılacak başvuruda hangi belgeler aranır?

  1. Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araç için:
    • Engelli kişi adına düzenlenmiş olan “Sürücü Adayları ve Sürücüler İçin Sağlık Raporu”nun aslı veya söz konusu raporu düzenleyen kurum tarafından ya da noter tarafından onaylanmış örneği.

      Bu raporun, 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik” hükümlerine göre düzenlenmiş olması gereklidir.)
      • Bu raporda, özel tertibat kod numarası ile engelli kişinin hangi sınıf sürücü belgesi alacağının belirtilmiş olması gerekir.
      • İlgili kişi tarafından, kişinin yurt dışında yerleşik bulunduğu ülkenin resmi bir hastanesinden alınan rapor ibraz ediliyor ise raporun Türkçe tercümesinin de bulunması gerekir
    • Engelli kişinin kullanmaya yetkili olduğu araç cinsine göre “A” veya “B” sınıfı sürücü belgesi,
    • Yurt dışında ikamet eden engelli kişiler için; ikametin Türkiye’ye nakledildiğine ilişkin dış temsilciliklerimizden alınacak ikamet nakil belgesi ile yerleşim yeri naklinden önce satın alınan aracın mülkiyetinin kendisine ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi,
    • Yerleşim yeri Türkiye’de bulunan engelli kişiye;
      • Yurt dışından bağış yapılması halinde; aracın bağışlayana ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi ile bağış belgesi,
      • Aracın yurt dışından bir bedel karşılığında gerçek kişi tarafından satılması halinde taraflar arasında düzenlenen satış sözleşmesi; tüzel kişi tarafından satılması halinde fatura aslı ve her iki belgenin Türkçe tercümesi,
    • Araca takılan özel tertibata ilişkin fatura,
    • Nüfus cüzdanı örneği,
    • Engelli kişinin yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması halinde vukuatlı nüfus kayıt örneği.
  2. Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmayan araçlar için:
    • Kararın 104 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi kapsamı kişiler için; Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kurumundan alınmış kişinin el ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olduğunu ve kişinin rampa veya lift sistemli araç ile taşınabileceğini gösteren sağlık kurulu raporunun aslı veya aslının bir kamu kurumu tarafından ya da noter tarafından onaylanmış örneği,
    • Yurt dışında ikamet eden engelli kişiler için; ikametin Türkiye’ye nakledildiğine ilişkin dış temsilciliklerimizden alınacak ikamet nakil belgesi ile yerleşim yeri naklinden önce satın alınan aracın mülkiyetinin kendisine ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi,
    • Yerleşim yeri Türkiye’de bulunan engelli kişiye;
      • Yurt dışından bağış yapılması halinde; aracın bağışlayana ait olduğunu gösteren mülkiyet belgesi ile bağış belgesi
      • Aracın yurt dışından bir bedel karşılığında gerçek kişi tarafından satılması halinde taraflar arasında düzenlenen satış sözleşmesi; tüzel kişi tarafından satılması halinde fatura aslı ve her iki belgenin Türkçe tercümesi,
    • Araca takılan özel tertibata ilişkin fatura,
    • Nüfus cüzdanı örneği,
    • Engelli kişinin yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması halinde vukuatlı nüfus kayıt örneği.

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden faydalanarak araç ithal edilmesi için yapılan başvuru nasıl karara bağlanır?

Özel tertibatlı aracın serbest dolaşıma girişi talebi, yetkili Gümrük Müdürlüğünde oluşturulan heyet tarafından değerlendirilerek karara bağlanır.

Gümrük Müdürlüğünde toplanan komisyon tarafından, ibraz edilen sağlık raporu ve kişinin durumu dikkate alınarak engelli kişinin ithal etmek istediği araçtaki engelinin gerektirdiği özel tertibat belirlenir.

Komisyonun toplanacağı gün, ilgili engelli kişi de anılan gümrük idaresinde hazır bulunur. Ancak, el ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş kişilerin komisyona katılması zorunlu olmayıp vekalet vereceği başka bir kişi ya da varsa vasisinin temsilci olarak komisyona katılması mümkündür.

Aracın ithaline ilişkin olumlu kararın oybirliği ile verilmesi gerekir. Komisyon kararı, yetkili Gümrük Müdürlüğünce düzenlenen “Komisyon Karar Belgesi”nde belirtilir. Kararın olumlu olması halinde, karar belgesinin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren altı aydır.

Engelli kişi tarafından bizzat kullanılması gereken araçların başkalarınca da kullanılabilmesi mümkün müdür?

Normal şartlarda bu araçların sadece engelli kişiler tarafından kullanılması gerekir. Ancak, beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerin varlığı halinde engelli kişinin araçta bulunması şartı ile başka bir kişi tarafından da kullanılabilir.

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden faydalanarak ithal edilmiş olan özel tertibatlı aracın devir ve satış koşulları nelerdir?

Kişilerin tekrar aynı muafiyetten faydalanmak suretiyle bir özel tertibatlı aracı ithal etmek istemeleri halinde; halen adlarına kayıtlı olan özel tertibatlı aracı satmış veya başka bir engelli kişiye devretmiş olmaları gerekir.

Özel tertibatlı aracın başka bir engelli kişiye devri veya satışı durumunda, aracı devralacak kişinin engelinin farklı olması halinde araç yetkili Gümrük Müdürlüğüne teslim edilir ve devralacak kişinin engeline uygun varsa tertibat değişikliği yetkili gümrük idaresinin gözetiminde yapılır.

Özel tertibatlı aracın devredilmesi veya satılması halinde aşağıda yer alan hususlar dikkate alınır.

  • Bu araçların engelli kişi tarafından, başka bir engelliye herhangi bir süre kısıtı bulunmaksızın ve gümrük vergileri tahsil edilmeksizin devri mümkündür.
  • Bu araçların engelli kişi tarafından, engelli olmayan başka bir kişiye aracın serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren, üç yıl geçmeden satışı mümkün değildir.
  • Bu araçların serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren üç ila on yıl arasında engelli olmayan başka bir kişiye satışında gümrük vergileri tahsil edilir. On yıl sonrasında, söz konusu araçların satışında gümrük vergileri aranmaz.

 Özel tertibatlı araç muafiyetinden faydalanan engelli kişinin vefatı halinde,

  • Aracın varise intikalinde gümrük vergileri aranmaz. Varislerin, kendi adlarına yeni bir trafik şahadetnamesi düzenlenmesini teminen veraset ilamı tarihinden itibaren altı ay içinde yetkili gümrük idaresine başvurması gerekir.
  • Bu araçların varis tarafından, engelli veya engelli olmayan başka bir kişiye herhangi bir süre kısıtı bulunmaksızın devri veya satışı mümkündür.
  • Bu araçların, varis tarafından engelli olan başka bir kişiye devrinde gümrük vergileri aranmaz. Aracın serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren beş yıl içerisinde engelli olmayan başka bir kişiye satışında ise gümrük vergileri tahsil edilir. Beş yıl sonrasında söz konusu araçların satışında gümrük vergileri aranmaz.
  • Bu araçların, varis tarafından engelli olan bir kişiye devrinden sonra, bu engelli kişi tarafından aracın engelli olmayan başka bir kişiye satışında, aracın serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren 10 yıllık süre dolmuş ise gümrük vergileri aranmaz.

Engelli kişilere tanınan vergi muafiyetinden faydalanarak ithal edilmiş olan özel tertibatlı araç gümrük idaresinden izin alınmaksızın satılması veya devredilmesi halinde nasıl bir yaptırım uygulanır?

Muafiyetten faydalanamayan kişi, kurum ve kuruluşlara izin alınmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak ödünç verilen, teminat olarak gösterilen, kiralanan, devredilen, satılan veya muafiyet amacı dışında kullanılan aracın gümrük vergileri tahsil edilir. Ayrıca, bu durum için ceza öngören farklı kanunlara göre ceza uygulanır.


ilgili haberler

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Sosyal Medya

33,596BeğenenlerBeğen
3,638TakipçilerTakip Et
2,877TakipçilerTakip Et
2,124TakipçilerTakip Et
7,002AboneAbone Ol
- Advertisement -

Son Haberler